Balıkesirliyim, mesleğim ve görevim gereği yıllarca gurbet ellerde dolaştım. Hep memleket hasreti, sevgisi ve özlemi ile yaşadım. Sen nerelisin diye soranlara Balıkesirliyim diye övünerek cevap verdim.   Balıkesir’in nesi var, anlatıver bakalım diyenlere göğsümü gere gere cevap verirdim ve Balıkesir’in 10 Kıymetlisi’ni  10-K’sını sayardım. Saya saya ezberledim. Değerli hemşerilerim, artık sizlerde bu güzellik ve özelliklerimizi sayabilirsiniz. Sayın, sayalım ve unutmadan sıralayalım, bu güzellik ve özelliklere sahip olduğumuz için de övünelim.   Balıkesir’in Güzellik ve Özellikleri yada Balıkesir’in ON Kıymetlisi = ( 10-K )’sı ;   1.Kuvay-ı Milliye Ruhu 2.Kaymağı ve Kolonyası 3.Kaplıcaları 4.Kurtdereli Mehmet Pehlivanı 5.Karesi Oğulları ve Beyliği 6.Kıyılarının Güzelliği 7.Kızlarının Güzelliği 8.Keklik Türküsü (iki keklik) 9.Kaz dağı (İda) 10.Kuş Cenneti Sıralanan bu özellik ve güzelliklere bakınca, gerçekten dünyanın başka yer ve yörelerinin böyle güzelliklere sahip olmadığını anlıyoruz.   10 K’ya eklemeden, beklide tek başına saymamız gereken, büyük bir övünç kaynağımız ve kahramanımız daha vardır. Adı asla unutulmayacak olan bu kahramanımız  "Koca Seyit ’tir "  Koca Seyit : 18 Mart 1915 ‘de Çanakkale 'de son kalan 275 kg.lık top mermisini “Ya Allah” diyerek, tek başına kaldırıp topunu dolduran ve nişan alıp topunu ateşleyerek, İngiliz Donanması’nın Ocean gemisini batıran yiğittir. O’da Balıkesir’in Havran İlçesinden yetişmiş bir kahramanımızdır. Kahraman Gazimiz Koca Seyit Ruhun Şad Olsun .   Balıkesir bal ile başlar, madendir Balya’daki bütün taşlar, altın dahil Balya’dan on altı kalem maden çıkar. Balıkesir’in bu özellik ve güzelliklerinden başka daha ne özellikleri ve nice güzellikleri vardır. Ancak halkımız bu kadarını saymakla yetinmektedir.   10'K olarak özetlenen Balıkesir'in özellik ve  güzellikleri 2009  yılında bizzat yazarımız Muharrem Kaynak tarafından tesbit edilip kaleme alınmıştır. Aynı yıl yayınlanan "Kayalar Köyü ve Tarihi" kitabı ile de yayınlanlanmıştır.   Konu ile ilgili olarak ; 2017- 2018 yıllarında yazarımız tarafından hazırlanıp bastırılan broşürlerden yeterli miktarda Balıkesir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Balıkesir Kent Arşivi Müdürlüklerine de takdim edilmiştir .                                                                                    BALIKESİR’İN GÜZELLİK ve ÖZELLİKLERİNE DAİR BİR ÖZET:   - Balıkesir, yukarıda sıralanan ve hepsi (K) harfi ile başlayan 10’ ayrı karakteristik özellik ve güzelliğe sahiptir. Bu türden güzellik ve özelliklere dünyada hiçbir memleket ve diyar, hiçbir coğrafya sahip değildir. Özellik ve güzelliklerimiz bunlarla da sınırlı değildir, daha yüzlerce güzel özelliğimizi sıralayabiliriz. Bu sayılanlar ilk akla gelenlerdir. Balıkesir’in plaka numarası da 10’dur ve Balıkesir ON numaradır.   - Teknik gelişmeler, ilim, bilim ve fen çok şeyleri değiştirir, geliştirir veya güzelleştirebilir ancak aşağıda saydığımız doğal güzellikleri, tarihi ve coğrafyayı değiştiremez.   - Kaz Dağı’nın, Kuş Gölü’nün, Kıyılarımızın ve Kaplıcalarımızın yerini kimse değiştiremez.   - Karesi Oğulları ve Beyliği’nin böyle bir diyarda kurulduğunu, Kurtdereli Mehmet Pehlivan’ın Cihan Pehlivanı olduğunu bilmeyen yoktur.   - Kuvay-ı Milliye Ruhumuzu ve mis gibi kokan kolonyalarımızın kokusunu kimse bizden ayıramaz.   - Kızlarımızın güzelliğini inkar edenler tarihten Eris, Hera, Athena, Afrodit ve Belkıs’ı da silemezler.   - Kaymaklı tatlımızı yiyenler onun tadını unutabilirler mi. İnsanoğlu hiçbir şeyi unutmaz iki keklik türküsünü bilen değil, duyan herkes kendisi söyler.   Balıkesir’in bu özellik ve güzelliklerini görmek ve tatmak için Balıkesir’i ziyaret edip, Balıkesir’de yaşamak gerekir. Tüm vatandaşlarımız Balıkesir’e davetlidir, gelin görün bu güzellikleri bir ve beraber yaşayalım. Saygılarımla, hoşça kalın…       KAZ DAĞI (İDA DAĞI) Tarihe sığmayan dev bir efsanesin sen                            Göğü yere boşaltır on yedi şelalen Afrodit’i yıkanırken gördü Sutüven Altınoluk’ta yar koynu gibidir sinen   Geçmişinde ne güzel efsaneler varmış Afrodit soyunmuş, Helena kaçırılmış Sizde İlyada, bizde de Sarı Kız varmış Hasan burda boğulmuş, Emine kahrolmuş   Bin pınarlıdır diyor sana o’ destanlar Havran, Edremit, Zeytinli’de akar çaylar Kızılkeçili ve Manastır’da da, çay var  Mıhlı ve Şahin’de azgın akar dereler     Karamenderes, Kocabaş ve Gönen benim Senden doğan çayların hepsini bilirim  Bir yudum su için ben canımı veririm Güldür güldür akıyor senin derelerin   Çok sıcak suların var, Güre’deki gibi Tuzla, Hıdırlar, Külcüler ve Küçükçetmi Unutmadım, Pınarbaşı ve Evciler’i Şifalıdır kaplıcalar hiç girilmez mi   Doruk ve tepelerinden sular süzülür Tel tel akar Sutüven, telli gelin olur Sarı Kız kaz güder, testi ile su taşır Serindir senin suların, yazın aranır   Bin bereket doludur senin yamaçların Bitkilerinden olur benim ilaçlarım Astım bile olsam, senden nefes alırım   Uçsam, yine senin tepende konaklarım   Emine kızımız, Hasan bizim oğlumuz Hasan burda boğuldu ah! siz de duydunuz Çağlayan bu ses bizim, bizim soluğumuz Tarih bizi tanır, Türk’üz, Türk’tür soyumuz   Dinle bak; Şair Kaynak ne söylüyor sana Tarih sizin olsun, yeter bize coğrafya Bizde Sarı Kız, sizde de İlyada varya Bu dağ ve bu deniz hepimizindir İda.                                             -13’lü hece ölçüsü ile yazdığım bu şiirimi; Kaz Dağını’nın varlığını, güzellik ve özellikleri ile nimetlerini bilen ve istifade edenlere armağan ediyorum.    Muharrem KAYNAK